ایده ساخت اولین ماشین اسپرسو
تا جایی که میدانیم موریوندو این دستگاه را تنها برای کسب و کار خودش که شامل یک هتل و بار نوشیدنیهای سرد بود تولید کرد و بر این باور بود که به دلیل نحوه دمآوری خاص و ظاهر شکیلی که دارد، تعداد مشتریها و فروش کلی افزایش خواهد یافت. البته اعتقادها بر این است که موریوندو به این دلیل این دستگاه را به نام خود ثبت کرد که هیچ مخترع دیگری نتواند در بحث کیفیت قهوه با او رقابت کند. هرچند کاملا مشهود است که تولید کردن چنین دستگاهی در تعداد کم، کار بسیار سخت و پرهزینهای بوده و علاوه بر آن، پیچیدگی فرایند قالب ریختهگری تمام اجزا، آسیاب برنجی، جلا و صیقل دادن آن و در نهایت ورق نیکل مرغوب به صورت جداگانه بسیار هزینهبر است. جالب است بدانید در سال 2018 مالتونی (Maltoni) سعی کرد دستگاه موریوندو را (که اکنون در موزه دستگاههای قهوه در میلان به نمایش گذاشته شده است) دوباره تولید کند. پیش از این، ویدئویی در مورد همین موضوع منتشر کردیم که تمام مراحل بازسازی دستگاه و همچنین وسعت رویای موریوندو و تمایل او برای متمایز بودن کارش از دیگران را به خوبی نشان میدهد.
ثبت اختراع در تاریخ
تاریخدانهای صنعت غذا تا مدتی از موریوندو و اختراع منحصر به فرد او اطلاعی نداشتند اما خوشبختانه به دلیل تلاش مجموعهدارانی مانند لَن بِرستِن (Lan Bersten) و سِباستین دِلپارت (Sebastien Delpart) حق اختراع موریوندو از آرشیو ثبت اختراع ایتالیاییها پیدا شد و اولین دستگاه اسپرسو جهان به عنوان اصلیترین عامل به وجود آمدن نوشیدنی اسپرسو در تاریخ قهوه شناخته شد. برستن، حق اختراع را پیدا کرد و دلپارت از گوشه قدیمیترین عکس رنگی که در نمایشگاه تورین در سال 1898 گرفته شده بود به مدرک مهمی دست یافت. دلپارت مطمئن بود که در این عکس (که بیش از 130 سال پیش گرفته شده بود) میتوان دستگاه موریوندو را به خوبی مشاهده کرد.
جالب است بدانید دستگاه موریوندو در حقیقت دستگاهی مخصوص دمآوری (Batch brewer) و دارای ظرفیت بسکتی در حدود 500 تا 600 گرم سابه قهوه بود. در واقع موریوندو اولین کسی بود که دستگاهی با فشاربخار بالا برای فضای بار طراحی کرد که تقریبا میتوانیم به آن دستگاه اسپرسو بگوییم. در مقالات بعدی درباره دستگاههایی که واقعا دستگاه اسپرسو بودند مطالبی خواهید یافت. ساختار این دستگاههای اسپرسو بدین منظور طراحی شدهاند تا شما را با آناتومی دستگاههای اسپرسو امروزی آشنا کنند. با توجه به سرنوشت موریوندو تصمیم گرفتیم تا زمان بیشتری را به معرفی مخترعین و اختراعهایی اختصاص دهیم که هریک باعث بهبود این دستگاهها شدند.
ساختار دستگاه موریوندو
در گذشته ریختهگری مومی فقط در تکنولوژی هواشناسی یا جواهرسازی استفاده میشد اما با پیشرفت تکنولوژی، ریختهگری مومی با وجود پرهزینه بودن در کارخانهجات تولید دستگاههای قهوه نیز به کار گرفته شد؛ چراکه در بخشهای دیگر سبب صرفهجویی میشد. به عنوان مثال از طرفی هزینههای نیروی کار را کاهش داد و از طرفی دیگر با حذف جوشکاری از فرایند تولید، سودآوری پیشبینی نشدهای به همراه داشت. دستگاه او مجهز به سطح آب و فشارسنج بخار و همچنین یک سوپاپ اطمینان و یک دسته نصب سریع بود. طراحی او به اپراتور دستگاه (کلمه باریستا تا دهه 1930 به طور منظم استفاده نمیشد) اجازه میداد میزان آب و بخار مورد استفاده در فرآیند دمآوری را کنترل کند. تام هاپکینسون، محقق باریستا هاستل توضیح میدهد «اصلیترین ویژگی دستگاه او کنترلهای جداگانه برای تامین آب و بخار قهوه بود. این امر اجازه میدهد تا حجم اندازهگیریشدهای از آب در محفظه دمآوری بارگیری شود؛ پیش از اینکه از حجم مشخصی بخار برای بیرون راندن مایع استفاده شود، استخراج به پایان برسد و یک پاک قهوه خشک باقی بماند.»
این روزها مورخان بر سر اینکه آیا طرح موریوندو واقعا اولین دستگاه اسپرسوساز بوده یا نه بحث میکنند. هنگامی که جسیکا سارتیانی، مترجم ایتالیایی باریستا هاستل با انریکو مالتونی، بنیانگذار موزه ماشینهای قهوهسازی (MUMAC) میپرسد که چه دستگاهی برای او نشان دهنده «اولین دستگاه اسپرسوساز» است، او اینگونه پاسخ میدهد: «برای من، اولین دستگاه همان دستگاه موریوندو است، حتی اگر یک اسپرسوی واقعی نباشد که با پُرتافیلتر ساخته شده است. موریوندو اولین کسی بود که دستگاه فشاربخار بزرگی را که برای بار طراحی شده بود ایجاد کرد و تقریباً میتوانید آن را یک دستگاه اسپرسوساز بنامید
منبع:
https://www.baristahustle.com/lesson/em-0-02-angelo-moriondo
https://www.baristahustle.com/.newsletters/the-espresso-machine-2/